Manifold Nedir?
Manifoldlar, hava ve yakıtın harmanlanmasına yardımcı olan ve egzoz gazlarının oluşmasını sağlayan farklı boru gruplarıdır. Araç motorunun en önemli parçalarından olan egzoz gazlarının yüksek sıcaklığa dayanması için genellikle dökme demirden yapılırlar. Araçlarda emme ve egzoz olmak üzere iki tip manifold kullanılır. Emme manifoldu, motora havayı dağıtır. Egzoz manifoldu ise egzoz gazlarını motor silindirinden uzaklaştırır.
Manifold Contası
Donanım arızalandığında manifold contası sesi, rölantideyken tıslama, ıslık, yutkunma ve hıçkırık şeklinde duyulur. Bu noktada akıllara manifold contası ne işe yarar sorusu gelebilir. Contalar, sızdırmazlık sağlamak için motor bileşenleri arasına yerleştirilir. Genellikle kauçuk veya metalden üretilir.
Manifold Ne İşe Yarar?
Tüm araçların hareketi sürdürebilmesi için oksijen alması gerekir. Araç hava alırsa ne olur derseniz, motorun hareket etmesi için aracın silindirlerinde uygun hava ve yakıt karışımının olmasının şart olduğunu belirtmek gerekir. Tam bu noktada emme manifoldu devreye girer. Bu manifold, motora gelen havayı silindirlerin her birine eşit miktarda dağıtır. Bu sayede doğru miktarda hava ile optimum oranda yakıt rahatlıkla harmanlanabilir.
Çoğu içten yanmalı motor, dört zamanlı işlemle çalışır. Emme stroku denilen, ilk strok sırasında emme manifoldundan gelen hava bir valf aracılığı ile silindirler tarafından emilir. Bu valfler daha sonra sıkıştırma, yanma ve egzoz için kapatılır. Döngü yeniden başladığında tekrar açılarak bu işlem yinelenir. Dolayısıyla emme stroku için valfin her açıldığı sırada yeterli hava olduğundan ve her silindirin diğeriyle aynı miktarda hava aldığından emin olmak emme manifoldunun görevidir.
Manifold Fiyatları Ne Kadar?
Öncelikle manifold nasıl üretilir sorusunu cevaplamak gerekir. Manifold üreticileri, bu bileşeni marka ve modellere özel olarak tasarlar. Araç motorlarının en önemli olan parçalarından birisi olan bu bileşenin fiyatları, kalitesini göre farklılık gösterir. Ancak 500 TL’den başlayan seçenekler mevcuttur. Bu seçenekler arasından aracınızın marka ve modeline uygun olanı rahatlıkla bulabilirsiniz.
Manifold Nasıl Sökülür?
Kaput açıldıktan sonra motorun alt kısmında, ön veya arka tarafa bağlı olan manifold görülür. Manifoldu kaplayan ısı kalkan kapağı, civataların yardımıyla yerinden çıkarılır. Bu ısı kalkanı, egzoz sistemini ve motor bölgesindeki diğer önemli parçaları ısı hasarına karşı korumak için kullanılır. Bu nedenle onarımın tamamlanmasının ardından bu parça mutlaka yerine entegre edilmelidir.
Manifold Arızası Belirtileri Nelerdir?
Contalarda bir sorun olduğunda araç rölantideyken sertlik hissedilir. İleri arıza durumlarında motor düşük hızlardayken tamamen durabilir. Aynı zamanda kontağı kapatıldığında araç, olması gerekenden bir süre daha çalışmaya devam edebilir. Hızlanırken de düşük performans hissedilebilir.
Manifold Temizliği Nasıl Yapılır?
Manifold temizleme işlemi için basınçlı su ve özel temizleyici sıvılar kullanılır. Herhangi bir hasar oluşmaması için temizlik işleminin her 20.000 km’de bir kere yapılması önerilir.
Manifold Çatlak Olursa Ne Olur?
Arabanızda bulunan egzoz manifoldu marka ve modele bağlı olarak üzerinde hortum seti, kanallar ve portlar bulunan tek bir dökme demir parçası veya birbirine bağlı bir boru koleksiyonu olabilir. Hangi tür olursa olsun bu bileşen, yoğun ısıya maruz kalır. Ayrıca bu parçanın ısınması ve soğuması sırasında önemli ölçüde genleşme yaşanır. Zamanla bu durum sonucunda yıpranmalar oluşur. Bu yıpranmalar, ilerleyen dönemlerde geniş deliklere dönüşebilir. Manifold delik ise ne olur sorusunun aşağıdaki sonuçlarla cevaplamak mümkündür.
- Çatlak, sıcak egzoz gazlarının egzoz borusundan aşağı akış yönünde gönderilmesi yerine artık kaputun altından sızıntılarla dışarı atılması neden olur.
- Egzoz dumanı aracın kabinine de girebileceği için sağlık açısından da tehlike oluşabilir. Bu durum motor performansını da etkiler.
- Egzoz manifoldu çatlamışsa veya sızdırıyorsa egzoz sistemindeki pressure da olumsuz yönde etkilenir. Aynı amanda aracınız emisyon testlerinden de geçemez.
- Manifold çatlağı çekişi etkiler mi diye düşünebilirsiniz. Manifold, motorun en önemli parçalarından biri olduğu için aracın çekiş gücünü etkiler.
- Egzoz manifoldu tamiri için zamanında müdahale edildiğinde hem aracınızın performansı düşmez hem de daha az maliyetlerle sorun giderilebilir. Bu bileşenin tamiri kısa sürede tamamlanırsa aracınız eski performansına kavuşur.
Manifold Çeşitleri Nelerdir?
Emme ve egzoz olmak üzere iki çeşit manifold bulunur. Emme manifoldunun üzerinde oksijenin denetlenmesi için basınç sensörü yer alır. Basınç sensörü nedir sorusuna emme manifoldunun vakum gücünü ölçen donanımdır cevabı verilebilir.
Egzoz manifoldu ise yanma işlemi sırasında üretilen atık gazları dışarı verir. Her silindirde taze oksijene yer açmak için gazın doğrudan egzoz borusuna gönderilmesi şarttır. Bir motor ne kadar oksijen yakabilirse o kadar fazla güç üretir. Bu nedenle egzoz manifoldu aracınızın çalışması için en önemli motor parçalarından birisidir.
Aracın egzoz manifoldu, gaz ve oksijenin birbirine karıştığı silindirlerle doğrudan bağlıdır. Yakıt yandığında silindirin egzoz valfi, atık gazların atılmasına izin vermek için açılır. Ardından atık gazlar manifolda gönderilir. Silindirin içindeki basınç, gazın çoğunu dışarı itecek kadar güçlü olsa da manifold, silindirden doğrudan gaz emecek şekilde tasarlanır. Buna süpürme işlemi de denilir. Ayrıca bazı egzoz manifoldları, gazların ısısını yoğunlaştırma işleviyle de görevlidir. Böylece yanma işlevinden artan yakıtı da yakabilmeye katkı sağlar.
Hemen hemen tüm egzoz manifoldları, çıkış bölmesinin yanına monte edilen bir oksijen sensörüne sahiptir. Bu sensör, egzoz gazındaki oksijen seviyesini kontrol eder. Ardından da bu bilgiyi, her silindirdeki hava ve yakıt karışımını şekillendirmek için kullanılan motor bilgisayarına iletir. Dolayısıyla manifold olabildiğince fazla gazı temizler. Aynı zamanda, gazları dışarı atmak için egzoz basıncını kullanan bir huni görevi görür.
Tüm bu sistem, manifold basınç sensörü tarafından denetlenir. MAP sensörü olarak da bilinen manifold basınç sensörü, motorun elektronik kontrol ünitesine anlık basınç verisi sağlar. Bu veriler hava yoğunluğunu hesaplamak ve motorun hava kütle hızını belirlemek için kullanılır. Bu durum da optimum yanma için gerekli olan yakıt miktarını belirler. Basınç sensörü arızası belirtileri şöyledir;
- Aracın aniden yavaşlaması veya hızlanması
- Yakıt verimliliğinde azalma
- Yakıt ve oksijen karışmadığı ideal oranda karışmadığı için bujilerin kirlenmesi
- Rölanti devrinde oluşan dalgalanmalar
MAP sisteminin dışında emme manifoldunun üzerinde yer alan ısı sensörü ne işe yarar sorusu akıllara gelebilir. Isı sensörü, yakıt için gelen havanın sıcaklığını denetim altında tutar. Bu durum da optimum yağ ve yakıt karışımı sağlar.
Manifold Tamiri Manifoldun hasar gördüğü kısım belirlenir. Sızıntıya neden olacak çatlaklar, çoğu zaman çıplak gözle görülebilecek kadar belirgindir. Ancak manifoldu tutan kablo demetinde veya contada oluşan çatlakların belirlenmesi zor olabilir. Özel delik kapatma yöntemleri ile çatlak tamiri yapılabilir. Tamir edilemeyecek kadar kötü bir durum tespit edilirse manifold değişimi yapılabilir. Çatlak tamiri için kaynak olur mu diye düşünüyorsanız bu noktada öncelikle çatlağın büyüklüğünün belirlenmesinin önemli olduğunu söylemek gerekir. Ortalama boyutlardaki çatlaklara kaynak veya kaplama yönetimiyle müdahale edilebilir. Küçük delikler ise yapıştırıcı ile onarılabilir.
Manifold Çatlağı Nasıl Anlaşılır?
Manifold çatlağı oluştuğu zaman kaputun altından yağ sızıntısı olur. Bu sızıntı, motor bölmesindeki plastik bileşenlere zarar verebilir. Aşağıdaki etkenler de manifold çatlağını akıllara getirir.
- Motorda oluşan tekleme ve yakıt verimliliğinde azalma
- Soğutma sıvısı sızıntıları
- Motorun çok ısınıyor olması
- Aracın içinden egzoz sesi duyulması
Manifold Sökülmeden Önce Hangisi Yapılmalıdır?
Manifold sökülmeden önce motorun kapanması ve soğuması beklenir. Bunun için genellikle yarım saatlik bir süre yeterli olur.
Manifold Yağ Kaçağı
Emme manifoldunda çatlak oluştuğu zaman yağ ve hava kaçağı görülebilir. Bu durumda hava filtresi kontrol edilir. Hava filtresinde damlacıklar gözlemlenirse yağ kaçağı olduğundan emin olunur. Hava kaçağı nasıl anlaşılır sorusuna da motor rölantideyken gelen ıslık sesi ile fark edilebilir cevabı verilebilir.
Manifold Ne Zaman Değişir?
Araç yaklaşık 80.000 km yol yaptığı zaman manifold contası değişimi gerekebilir. Günlük olarak maruz kaldığı aşınma miktarına göre bazı contalar daha erken yıpranabilir. Hasarlı contaların değişimi son derece kolaydır. Ancak bu değişim aksatıldığında zorlu motor arızaları oluşabilir.
Yorum Yap