Gaz Kelebeği Nedir?

Gaz kelebeği, benzinli olarak çalışan motorlarda hava beyni olarak tanımlanır. İçeriye aktarılan havanın oranlanması gaz kelebeğinin görevidir. Sadece benzinli otomobil üzerinde bulunan gaz kelebeği, havanın oranını düzenledikten sonra emme manifoldu üzerine aktarımını sağlar. Gaz kelebeğinin bulunduğu konum, hava filtresinden sonraki plastik ya da alüminyum yapıdaki hava giriş borusudur.

Boğaz Kelebeği Ne İşe Yarar?

Boğaz kelebeği, pedala basıldığı anda istenilen hava oranını gaz pedalında bulunan konum sensörü aracılığı ile elektronik kontrol ünitesi bölgesine aktarır. ECU olarak adlandırılan elektronik kontrol ünitesi ise gaz kelebeği bölgesine sinyal göndererek pedala basıldığı anda aktif olmasını sağlar. Dizel araçlarda kullanılmayan gaz kelebeğine sadece benzinli araçlarda ihtiyaç vardır. Bunun nedeni bir yanma oluşması için gereken hava ve yakıt karışımı oranının doğru bir şekilde ayarlanması gerektiğidir. İdeal, zengin ya da fakir karışım olarak üç grupta ayarlama yapmak mümkündür.

Boğaz Kelebeği Arızası

Ana görevi, içerideki hava oranını belirlemek olan gaz kelebeğinde hava ile ilgili olan bazı arızalar meydana gelebilir. Motor arıza ışığının yanması, aracın normal süreye göre daha geç çalışması ve rölantide oluşan dalgalanmalar boğaz kelebeği arızasının belirtileridir. Arıza durumunda aracınız en iyi performansı göstermek için gereken karışım oranını ayarlayamaz. Dolayısıyla hava oranın çok yüksek ya da çok düşük seviyede olması nedeniyle aracın çeşitli bölgelerinde dengesizlik ve tutarsızlıklar ortaya çıkar.

Boğaz Kelebeği Temizliği

Boğaz kelebeği temizliği titizlik gerektiren bir işlemdir. Aksi halde motorun çalışma performansı ve yakıt sarfiyatı konusunda olumsuz durumlar ile karşı karşıya gelmeniz mümkündür. Dikkatli bir şekilde yapılması gereken gaz kelebeği temizliğinin ilk aşaması bu parçayı yerinden sökmektir. Sökülen gaz kelebeğinin içerisinde biriken kir ve tozlar temizlenir. Daha sonra araç ile adaptasyonu sağlanarak yerine takılır.

Gaz Kelebeği Fiyatı

Gaz kelebeği, benzinli araba modelleri için önem arz eden bir parçadır. Dolayısıyla gaz kelebeğinin arızalanması durumu sürücülerin endişelenmesine yol açabilir. Gaz kelebeği fiyatları, aracın marka ve modeline göre değişkenlik gösterir. Bu nedenle net bir gaz kelebeği fiyatı vermek mümkün değildir. Siz de aracınızın özelliklerine göre en uygun gaz kelebeği için alanında uzman olan oto servislerden destek alabilirsiniz.

Boğaz Kelebeği Temizliği Sonrası Rölanti

Boğaz kelebeğinin temizlenmesi dikkat gerektiren bir iştir. Aksi durumda yanlış parçaların sökülmesi ya da yerine takılması sırasında çeşitli bölgelerde hasar ve zedelenmeler meydana gelebilir. Boğaz kelebeği temizliği sonrası rölantide gaz verilmediği halde devir düşüp yükseliyorsa bir tutarsızlık olduğunu söylemek mümkündür. Temizlik sonrasında rölanti sorunu ile karşı karşıya gelmeniz durumunda boğaz kelebeğinin konumunun doğru olup olmadığını kontrol ettirmeniz gerekir.

Gaz Kelebeği Tamiri

Gaz kelebeğinin konum sensörünün bozulması, adaptasyonun sağlanamaması ve potansiyometrenin arızalanması gibi problemler sonucunda gaz kelebeği işlevini yerine getiremez. Tamir işlemi için öncelikle arızaya neden olan faktörün belirlenmesi gerekir. Gaz kelebeğinin sadece konum sensöründe bir arıza varsa sensörü değiştirmek yeterlidir. Bu sayede tüm parçayı değiştirmek yerine sadece sensör değiştirilerek tasarruf elde edilebilir.

Boğaz Kelebeği Adaptasyonu Yapılmazsa Ne Olur?

Adaptasyon işlemi, boğaz kelebeği için oldukça önemlidir. Gerekli ayarlamalar yapıldığı halde adaptasyon sorunu çözülmezse gaz kelebeğinin temizlenmesi önerilir. Önce parça sökülmeli, temizlenmeli ve ardından adapte edilerek yerine takılmalıdır. Aksi durumda aracın çeşitli bölgelerinde performans kaybı yaşanabilir.

Gaz Kelebeği Resetleme

Gaz kelebeği resetleme işlemi anahtar kullanılarak yapılabilir. Öncelikle anahtar start hizasından bir önceki yere getirilmeli ve bir iki dakika beklenmelidir. Daha sonra anahtar çıkarılmadan geri çevrilmeli ve araç gaz pedalına basmadan yaklaşık olarak beş on dakika arasında çalıştırılmalıdır. Bu sırada rölantide dalgalanmalar yaşanabilir. Son olarak tekrar geri çevrilerek motor kapatılır. Gaz pedalına dokunmadan devam edilmesi gereken bu süreçte araç stop ederse işleme en baştan başlanabilir.

Boğaz Kelebeği Arızası Belirtileri

Boğaz kelebeğinin arızalı olduğu motor arıza ışığının yanmasından, aracın geç çalışmasından ve rölantide yaşanan dalgalanmalardan anlaşılabilir. Eğer ilk marş sırasında zorlanma yaşıyorsanız bunun sebebi aracınızda karışım oranının tam olarak ayarlanamamasıdır. Bunun yanı sıra rölantide gaza basmadığınız halde yükselen ve düşen devirler, gaz kelebeğinin bozulduğuna işaret eder. Hava yakıt oranı düzgün bir şekilde ayarlanmazsa yanma işlemi gerçekleşemez ve araç beklenmedik bir şekilde stop eder.

Boğaz Kelebeği Kirlenince Ne Olur?

Boğaz kelebeğinin işlevini düzgün bir şekilde yerine getirebilmesi için üzerindeki kir, toz, kum ve pislik birikintilerinin temizlenmesi gerekir. Boğaz kelebeği temizlenmezse adaptasyonu sağlanamaz, hava yakıt karışım oranı tam olarak ayarlanamaz ve aracın çeşitli bağlantı noktaları ile iletişime geçilemez. Bu nedenle boğaz kelebeğinin kirlenmesi benzinli araçların çalışma performansının düşmesine neden olur.

Gaz Kelebeği Sökmeden Temizleme

Benzinli araçlarda, gaz kelebeğini sökmeden temizlemek mümkündür. Bu işlem için kullanılan temizleyici spreyler; gaz kelebeği bölgesindeki kir, toz, kum, yağ, reçine ya da yapışık kalan tüm birikintileri çözer. Emme manifoldu ve gaz kelebeği bölgesini parça sökmeden temizlemeye yarayan bu spreylerin kullanımı oldukça rahat ve pratiktir. Temizleyici spreyler motor çalışmıyorken yatay halde tutularak kullanılmalı ve dikkatli bir şekilde sıkılmalıdır. Sıcak yüzeylere ya da boyalı bölgelere uygulanmaması gerekir. Bu bölgelere sprey sıkılırsa deformeler oluşup aracın boyasının rengi bozulabilir.